Bảo hiểm xã hội là chế độ an sinh quan trọng thể hiện chính sách nhân đạo của nhà nước với mục tiêu bảo đảm đời sống của người lao động trong quá trình làm việc. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu hết về việc mình sẽ được gì và sẽ phải làm gì khi tham gia BHXH.
Bài viết sau đây sẽ chỉ ra theo quy định về bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ có quyền lợi và nghĩa vụ như thế nào khi tham gia chế độ an sinh này.
Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội
Theo điều 18, luật bảo hiểm xã hội 2014, người lao động sẽ có những quyền lợi sau khi tham gia bảo hiểm xã hội:
1. Được tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định:
– Chế độ Bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:
a) Chế độ ốm đau: là một trong những chính sách an sinh xã hội mang ý nghĩa nhân văn cao cả, nhằm bảo đảm thu nhập cho người tham gia bảo hiểm xã hội tạm thời bị gián đoạn do phải nghỉ việc vì ốm đau, tai nạn,…
b) Chế độ thai sai là quyền lợi mà người lao động nữ mang thai,hoặc người lao động nam có vợ mang thai trong điều kiện có tham gia bảo hiểm xã hội
c) Chế độ hưu trí: là chế độ bảo hiểm xã hội đảm bảo thu nhập cho người lao động đã hết tuổi lao động theo quy định của pháp luật.
d) Chế độ tử tuất: là chế độ bảo hiểm xã hội bù đắp phần thu nhập của người lao động dùng để đảm bảo cuộc sống cho thân nhân họ hoặc các chi phí khác phát sinh do người lao động đang tham gia quan hệ lao động hoặc đang hưởng bảo hiểm xã hội bị chết
e) Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
– Chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện bao gồm:
a) Chế độ hưu trí
b) Chế độ tử tuất
2. Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội
3. Nhận lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội đầy đủ, kịp thời, theo một trong các hình thức chi trả sau:
a) Trực tiếp từ cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền;
b) Thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng;
c) Thông qua người sử dụng lao động.
4. Hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp sau đây:
a) Đang hưởng lương hưu;
b) Trong thời gian nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi;
c) Nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng;
d) Đang hưởng trợ cấp ốm đau đối với người lao động mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành.
5. Được chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động
6. Ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội.
7. Định kỳ 06 tháng được người sử dụng lao động cung cấp thông tin về đóng bảo hiểm xã hội; định kỳ hằng năm được cơ quan bảo hiểm xã hội xác nhận về việc đóng bảo hiểm xã hội; được yêu cầu người sử dụng lao động và cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp thông tin về việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội.
8. Khiếu nại, tố cáo và khởi kiện về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.
Nghĩa vụ khi tham gia bảo hiểm xã hội:
Bên cạnh đó, người lao động cũng phải có các nghĩa vụ sau đây:
1. Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật này.
2. Thực hiện quy định về việc lập hồ sơ bảo hiểm xã hội.
Tìm hiểu về thuế GTGT và kê khai thuế GTGT trong DN
3. Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội.
Nếu người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp còn có các trách nhiệm sau đây:
1. Đăng ký thất nghiệp với tổ chức bảo hiểm xã hội;
2. Thông báo hằng tháng với tổ chức bảo hiểm xã hội về việc tìm kiếm việc làm trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp;
3. Nhận việc làm hoặc tham gia khóa học nghề phù hợp khi tổ chức bảo hiểm xã hội giới thiệu
